Stukken      
 
Trouw, 'Een musicus is een makelaar'

Nog even en dan hangt altvioliste Susanne van Els (46) haar Testore aan de wilgen. Zij gaat verder als coördinator klassieke muziek.

“Een musicus is een makelaar”

Trouw 5 november 2009, Anthony Fiumara

Susanne van Els speelt deze week nog drie concerten met vocaal ensemble Cappella Amsterdam. Daarna sluit ze haar carrière als altvioliste af, na jarenlang in het Schönberg Ensemble (sinds 1990), in andere ensembles of gewoon als soliste en in eigen projecten de sterren van de hemel te hebben gespeeld.
Nou goed dan, in januari treedt ze nog op met de groep Nieuw Amsterdams Peil. Maar daarna hangt ze haar instrument echt aan de wilgen: haar geliefde Testore, een prachtig historisch instrument dat ze in bruikleen heeft van een gulle particulier, levert ze dan weer in. Dat gaat pijn doen, aldus Van Els.

“Spelen is het mooiste wat er is”, zegt ze. En dat zag je aan haar af, als ze in hedendaagse stukken op het podium zat te stralen tussen haar collega’s. Maar toch houdt ze ermee op. Sinds de zomer werkt ze op het Koninklijk Conservatorium in Den Haag als coördinator klassieke muziek.
Een hele verandering? “Ik heb er altijd veel organisatie- en bestuurswerk naast gedaan, want dat vond ik leuk. Ook geef ik al een aantal jaren op universiteiten klassieke muziek in een zelfontworpen cursus. Het aanbod van het Koninklijk Conservatorium paste bij een fase in mijn leven. Ik ben zesenveertig – na het zigeunerbestaan als musicus wil ik mijn kinderen nu zien opgroeien. Ik ben nooit geblesseerd geweest, maar straks kan ik gewoon onbezorgd gaan tennissen met mijn zoon. Dat lijkt me fantastisch!”

Hoewel sommige musici gaan lesgeven nadat ze een tijd actief aan het concertleven hebben deelgenomen, is Van Els die richting niet opgegaan. “Ik heb altijd mijn eigen projecten gedaan en lekker wild om me heen geslagen. Ik heb geen enkele frustratie in het muzikale leven, dat wil ik benadrukken. Ik kan alles nog als altvioliste. Het is waarschijnlijk nog nooit vertoond dat een musicus er op die manier uit stapt. Maar waarom ook niet?”
Had Van Els geen onvervulde wensen meer in de muziek? “Het was wat dat betreft of de sterren meekeken bij mijn beslissing. Op het moment dat ik de beslissing nam, had ik het gevoel dat ik een flink rond ei had gelegd in mijn vak.”

“Toen kwam het moment van afscheid nemen. De eerste keer iets doen in je leven is geweldig, maar de laatste keer moet je vooral niet bewust tot je door laten dringen. In die paar maanden sloeg het me af en toe wel in het gezicht, onder het applaus, als ineens het besef er is dat je een bepaald stuk nooit meer zal spelen. Het Schönberg Ensemble mis ik natuurlijk ontzettend. En dirigent Reinbert de Leeuw is verdrietig over mijn vertrek – mijn kamermuziekvrienden ook.”

Recent bracht Van Els op het label Etcetera een cd uit met werk van Milhaud, Hindemith en Ysaÿe: “Nog één keer met mijn vrienden van het Schönberg, daar ben ik heel blij mee.” En binnenkort verschijnt dan echt de allerallerlaatste cd van Van Els, ‘To You’ met Nederlandse altvioolconcerten, voor haar geschreven. “Het stuk van Jan Van Vlijmen dat ik daar ook op speel, was het eerste dat ik hoorde toen ik als broekie op het conservatorium kwam. Het ‘to you’ slaat op de dienstbare rol van de musicus naar de componist. Ik heb altijd gevonden dat je als musicus een makelaar bent, van de componist naar het publiek toe.”

In haar nieuwe functie als coördinator van de klassieke afdeling van het Koninklijk Conservatorium voelt Van Els zich ook als een vis in het water: de baan sluit aan bij de organisatorische kant waarmee ze zich naast het spelen altijd heeft beziggehouden en is inhoudelijk aantrekkelijk. “Ik zit in Den Haag in het brandpunt tussen docent, student en beleid. Ik kan ook daar weer doorgeven wat ik heb geleerd. Het houdt nooit op. Muziek zal altijd het centrum van mijn leven blijven, alleen vanaf nu dus niet met de altviool. Ach, misschien ga ik wel ooit een raar bandje beginnen weer, wie weet.”

Laatste concerten
Op 5, 6 en 8 november voert Susanne van Els de altvioolsonate van György Ligeti uit in een programma met Cappella Amsterdam.
  The Strad

Volkskrant

To You - Elsevier

interview in Luister bij afscheid

Milhaud en To You

recensie To You

NRC

afscheidsconcert

Trouw november 2009

recensie Milhaud

recensie Milhaud

bijna laatste concert met Schoenberg Ensemble

recensie laatste concert Susanne van Els als altiste Schoenberg Ensemble

cultuurcoordinator Veenendaal

recensies Lux Aeterna

enquete

lezing muziek en spiritualiteit

meme

gemeenteraad Veenendaal

Susanne van Els speelt Hindemith onvergetelijk

Rapport aan Burgemeester en Wethouders van Nijmegen van de adviescommissie voor de Karel de Groteprijs inzake het toekennen van de Alcuinusprijs prijs aan Susanne van Els

Levertranen (roman), Bert van Heste

De Mozart-Saal in Wenen, de nieuwe Philharmonie in Berlijn...

Masterclass, door Elisabeth Schwarzkopf, in de Kleine Zaal van het ConcertGebouw.

Dagboek van een politica, Marjet van Zuijlen

Een zondagmiddag met J.J. Voskuil

Susanne van Els - Componeren is een vak

 
 
« Ga terug